A CNT ante a nova reforma das pensións

No contexto actual o pensamento en colmea lévanos á crítica simplista dos recortes nas pensións “públicas”, desde o punto de vista da defensa das mesmas, fronte ás privadas. O debate non está a ser ben enfocado, xa que non se trata dunha dicotomía entre pensións públicas ou privadas, senón entre que o control sobre a nosa vellez téñao o Estado ou as empresas privadas. Este marco de protestas reduccionista están a polo os grupos políticos de esquerdas, defensores do papel Estatal como modo de conservar os seus privilexios. É necesaria a memoria histórica para comprender esa terceira vía que ningún deles quere nin tan sequera mencionar, onde os propios traballadores organizados xestionemos a saúde e as necesidades colectivas sociais.

Moita xente está a botarse as mans á cabeza polo que supón a nova Reforma das Pensións. Somos moitas as persoas que vemos afastarse a hora da xubilación, e somos moitas tamén as que nin sequera a vemos como unha posibilidade remota. Tamén sabemos que as contías que recibamos van reducirse e que se vai beneficiar ao negocio privado das pensións. En realidade é algo que se podía intuír, xa que non é a primeira, nin seguramente será a última Reforma das Pensións.

As modificacións de 1985, 1997, 2002, 2006 e 2011 levaron unha liña clara: atrasar a idade de xubilación, fomentar que a xente siga traballando despois da mesma e apoiar o negocio redondo das Pensións Privadas, a través de desgravacións fiscais. Aínda que nestes anos creáronse pensións de miseria, moi similares á caridade cristiá, pero a través da contribución obrigatoria vía impostos, en xeral a situación ha ir a peor. A clave do por que estes recortes nas condicións sociais é a nula forza da clase traballadora, totalmente desmovilizada, para enfrontalos.

CLAVES HISTÓRICAS PARA COMPRENDER A SITUACIÓN ACTUAL

O Sistema Público de Pensións non é un invento de hai dous días. Se en Europa implántase o sistema de Seguridade Social Bismarckiano a mediados do século XIX, en España non é até o ano 1908 cando se crea o Instituto Nacional de Previsión, que pretendía deseñar un modelo de pensión de vellez, nun réxime de afiliación libre, subvencionado polo Estado e dependente do mesmo. Desde ese momento, o modelo foi evolucionando e ampliando servizos, á conta de ampliar as achegas patronais e dos obreiros, nun principio libremente, pero máis tarde de maneira obrigatoria. A clase traballadora en xeral desconfiou desta medida.

Agora ben, non podemos deixar de lado o contexto no que se daban estas supostas melloras á clase traballadora, que era precisamente un momento de alta conflitividade social, e sobre todo de gran organización obreira, que, aínda que insuficientes, mantiña sistemas de solidariedade para manter aos traballadores en casos de vellez, accidentes ou outros eventos inesperados. Os gremios, as casas de socorro, as mutuas obreiras, as bolsas de traballo e finalmente os sindicatos, daban solución en gran parte ao que coñecemos como Seguridade Social, e de aí o seu nome, "social" que non "estatal". En realidade, o Estado e a Patronal quitaron o control da solidariedade aos obreiros que perdían así a capacidade de decisión sobre a súa pensión, a cambio de financiar eles mesmos a súa propia paga de vellez: Patrón e Estado obtiñan o diñeiro das cotas que ingresaban á conta do esforzo dos traballadores. De feito, sistemas de pensións estatais comezaron sen cotización directa do traballador xa que á fin e ao cabo o que achegue tanto o Estado como a patronal é riqueza enaxenada aos traballadores.

E AGORA QUE?

É evidente que o Estado ten ferramentas suficientes para que a caixa común das pensións non rompa. É evidente tamén que a única maneira de que o Estado non desmantele as pensións é que haxa unha resposta social suficientemente potente como para manter o sistema de pensións. Pero desde CNT entendemos que é máis importante ir á raíz do problema para poder chegar a unha solución.

En primeiro lugar, hai que ser conscientes, como comentamos, de que o Sistema de Pensións susténtase a través do esforzo diario da clase obreira. A dotación económica da caixa común parte: das cotizacións empresariais, cada vez máis baixas e que saen directamente da explotación dos traballadores; dos impostos, cada vez máis inxustos, que nos rouba cada día o Estado; máis as cotizacións forzosas dos traballadores á Seguridade Social.

En segundo lugar, visto que o problema é a explotación da clase obreira por quen ostentan o Poder, hai que comprender que a única loita que nos levará a cambiar as cousas, será a que estea libre de inxerencias dos políticos, que só buscan empolicarse ao Poder. Por tanto, non debemos facer seguidismo de consignas de Partidos e Sindicatos Oficiais, non debemos deixarnos levar como ovellas ao matadoiro electoral, senón que temos que xerar formulacións propias, que saian do marco de propostas establecido, que só nos leva ao canellón sen saída de cambialo todo para que nada cambie.

Nesta liña, desde a CNT sempre nos opuxemos á intervención do Estado na solución dos problemas da clase traballadora, porque precisamente é un dos causantes dos nosos males. Opómonos tamén por coherencia á intervención do Estado nos coidados da nosa vellez. Con todo mentres non recompoñamos un movemento obreiro capaz de tomar o control e proporcionar unha cobertura social a todas as persoas, tocaranos defender o que temos contra os recortes nas condicións laborais e de vida, neste caso as pensións.

NON HAI FUTURO SEN PRESENTE

Non podemos esquecernos de reconstruír ferramentas que nos permitan ter unha vellez segura, que dependan só de nós/as mesmos/as, é dicir, dos/as traballadores/as libremente asociados. O pacto de apoio mutuo e solidariedade que nos une ás persoas que formamos a CNT, debe ser a base para un futuro de pensións de control obreiro. Un sistema baseado na solidariedade, o apoio mutuo e a libre federación de comunidades libres. Mentres parte da loita está en tomar o control social dos sistemas públicos de protección social, apostando pola súa autoxestión e democratización por parte dos propios traballadores, usuarios e a colectividade en xeral.

É a loita a que nos dá o que a lei nos quita, e en última instancia é destruír por completo o sistema establecido para cambialo por outro que nos valla, o que nos permitiría pasar a terceira idade con tranquilidade e boa saúde.